rynek energii
Źródła energii

W jaki sposób jest kształtowany rynek energii w Polsce?

Energia elektryczna podlega prawu popytu i podaży, tak jak każde dobro w gospodarce. Jednocześnie jest specyficznym towarem, ponieważ wymaga naziemnych instalacji przesyłowych, które stanowią infrastrukturę dla wielu producentów energii. Czy rynek energii w Polsce jest przygotowany w przypadku gwałtownych zmian cen energii?  

Kto wytwarza najwięcej energii w Polsce? 

rynek energii

Do podmiotów wytwarzających energię elektryczną zaliczają się: 

  • duże zakłady energetyczne, 
  • elektrociepłownie, 
  • małe gospodarstwa domowe, czyli tzw. prosumenci. 

Największy udział w tym rynku mają elektrownie systemowe, posiadające podstawowe znaczenie. Opierają swoją produkcję o spalanie paliw kopalnych – przede wszystkim węgla kamiennego i brunatnego. Pod względem wolumenu obrotów drugie miejsce zajmują elektrociepłownie. Rynek energii zamykają mali producenci, którzy często sami są też konsumentami prądu od dużych podmiotów. Należą do nich wytwórcy energii odnawialnej: 

  • biogazownie, 
  • farmy fotowoltaiczne, 
  • elektrownie wodne, 
  • elektrownie wiatrowe. 

Więcej o rynku energii na https://www.innogy.pl/pl/duze-przedsiebiorstwa/artykuly/2020/rynek-energii-w-polsce.

Jak wygląda obrót na rynku energii? 

Handel energią to przede wszystkim określone transakcje, obejmujące kupno i sprzedaż energii czynnej, dostarczanej w różnych okresach czasu. Pod względem działania rynek energii przypomina rynek giełdowy. Są na nim zawierane kontrakty terminowe – tzw. instrumenty futures i forward. Równolegle do tego systemu funkcjonuje rynek kontraktów bieżących, który obsługuje natychmiastowe transakcje – tzw. spot market. W umowach dostawy prądu funkcjonują określone parametry, które podlegają tym samym standardom: 

  • ilość energii, 
  • cena, 
  • miejsce, 
  • czas dostarczenia. 

Rynek energii działa w oparciu o kontrakty terminowe, które zabezpieczają ceny energii w przyszłości. Oznacza to, że nabywca takiego kontraktu może się spodziewać, że kupując dzisiejszy kontrakt będzie miał zapewnioną stałą cenę w przyszłości. Ten mechanizm zabezpiecza przed nadmiernymi wahaniami cen, które są obserwowane chociażby na rynkach akcji przedsiębiorstw. Uczestnicy rynku mogą też zawierać wzajemne umowy bilateralne, które są oparte na zasadzie swobody umów.